Marit Ryan Tanem: Var Eva uskuldig?

Hildegard av Bingen. Ei intellektuell kvinne frå mellomalderen Var Eva uskuldig i syndefallet? Hildegard, 1098 -1179, benediktinerabedisse og ei merkeleg mellomalderkvinne, meinte at så kunne vera tilfellet.Ho trudde kyrkjefedrane hadde gått vel langt der. Slik ho såg det, hadde ikkje samfunnet verdsett kvinna etter forteneste.


Hildegard som formidlar ein visjon til sekretæren sin.

Hildegard let seg ikkje stoppe korkje av at ho var fødd kvinne eller at ho heile livet hadde helseplager. Ho utga bøker, var biletkunstnar og kompinist. Kort sagt, ho var eit menneske som nådde eit unikt intellektuelt nivå, ikkje berre i si tid, men til alle tider.

På Hildegards tid var Europa i ferd med å samlast religiøst og kulturelt. Den kyrkjelege organisasjonen nådde yttergrensene i verdsdelen. Med erkesetet i Nidaros i 1153 kom Noreg endå tettare på Europa. 1100-talet vart den store kyrkjebyggeperioden, midt i ei borgarkrigstid fekk vi også dei fyrste klostera her til lands.

Hildegard fekk skulestart som 7 - 8 åring og gikk i kloster i 1112, læraren var den 4 - 5 år eldre Jutta von Sponheim, klosteret var Disibodenberg. I 1136 vart ho leiar, abedisse, der. Det var eit godt utgangspunkt for å grunnlegge eit nytt kloster, Rupertsberg ved Bingen i 1150.

Hildegard hadde gått i kloster tidleg, mange gjorde det, men til nonneklostera kom det også ein heil del enker, mange med formue. Det var med på å gjera klostera rike og legge grunnen både for byggearbeid og intellektuell verksemd. 

Hildegard fekk godkjent 26 visjonar som ho omsette i bilete, bøker, sang og musikk. Alt ho gjorde var prega av djup symbolikk. Det var sterke fargar både i bilete og kostymat i syngespel. I framføringane av tekst og musikk var Hildegard ein stor pedagog.

Korrespondansen hennar med paven, keisar Fredrik av Barbarossa og St. Bernard finst framleis.

Hildegard var ei spesiell kvinne for si tid, men også ein del av samtida. Det var samsvar mellom teologi og medisin. Dei elementa alt var bygd opp av, var den gongen jord, eld, luft kog vatn. Ho prisa skaparverket og tok avstand frå magi og spådomskunst. Det kan forundre at ho som nonne og ugift, skreiv mykje og positivt om sex og at også kvinna hadde sex-lyst. 

Namnet til Hildegard vart seinare i livet hennar, knytt til eit tredje koster, klosteret i Eibingen. Medan klosteret i Rupersberg vart øydelagt av svenskane under 30-årskrigen, finst dette framleis.


Klosteret Rupersberg før svenskane øydela det.

Det er noko allmennkvinneleg eller jamvel allmennmenneskeleg ved Hildegard, Det kjem endå betre til syne gjennom tidsavstanden. Gjennom det ho let etter seg ser vi at mellomalderen nok ikkje var så mørk som etter tida framstilte han.

I vår nøkterne tid kan ein medisinar ane samanheng mellom visjonane og sjukdomen, kanskje lei Hildegard av migrene?

Korleis foredraget starta, fekk eg ikkje med meg. I forsøk på både å få med meg foredraget til Lisa Rye i Steinkjer seniorforum og her, kom eg for seint. Eg registrerte at frammøtet på Tingvold var uvanleg tynt. Dette hadde nok vorte eit dilemma for mange.

Kanskje kunne det vore ein ide å utsette møtet med ein halvtime dei torsdagane det er møte i seniorforum?

Tekst: Kolbein Dahle

 
DET VAR EN GANG EN PANDEMI…

25. oktober 2022

DET VAR EN GANG EN PANDEMI…

V/KOMMUNEOVERLEGE SUNNIVA ROGNERUD

Kommuneoverlegen tok oss med på et resyme over 13 pandemier fra den første registrerte i årene 165-190 (kopper og meslinger) til Covid-19 i 2020-2022.

Et annet Spania

21. oktober 2022

Et annet Spania

Lynkurs i spansk geografi og historie!

Det er alltid med stor forventning vi går på rotarymøte når Morten skal fortelle fra ei reise. Og hver gang blir vi like imponert over den innsatsen han - eller ekteparet - legger ned i planlegging og gjennomførin

Programfritt 29.10.22

21. oktober 2022

Programfritt 29.10.22

Dei programfrie møta i klubben er ikkje heilt programfrie. Det har vorte tradisjon å samle 3-minutt-innlegga til desse møta. No er det ingen som held seg innanfor tre minutt - det har heller vorte slik at det blir plass til 3 på ein time.

Jan Idar Kjøren: Eit rikt liv - egoforedrag

21. oktober 2022

Jan Idar Kjøren: Eit rikt liv - egoforedrag

Eit nytt medlem i ein Rotaryklubb blir etter ei tid oppfordra til å bruke eit møte til å fortelja om seg sjølv, halde eit egoforedrag.

Aker Solutions

22. september 2022

Aker Solutions

Det er usikkert hvor mange som la merke til det, men i 1969 dukket det opp et mekanisk verksted ytterst på Ørin i Verdal. A/S K Ellingsens Mek. Verksted.

Trøndelag fylkeskommune, ble det som forventet?

22. september 2022

Trøndelag fylkeskommune, ble det som forventet?

Hadde trøndelagsfylka ikkje slått seg saman frivillig, ville det skjedd med tvang. Det ville vore mykje verre - omtrent slik starta Inge Fornes foredraget sitt.

PERSPEKTIVER FOR STEINKJER V/ KOMMUNEDIREKTØR BJØRN KALMAR AASLAND

13. september 2022

PERSPEKTIVER FOR STEINKJER V/ KOMMUNEDIREKTØR BJØRN KALMAR AASLAND

Aasland åpnet med at Steinkjer er en god kommune å bo og virke i, men vi har utfordringer.

Ideen om demokratiet ved Tor Lånkan

7. april 2022

Ideen om demokratiet ved Tor Lånkan

Etter å ha jobbet i offentlig forvaltning hele livet er Tor interessert i demokratiet. Hvis vi tror at demokratiet er stabilt tar vi gjerne feil. Det taper terreng i hele verden, og det er færre demokratier nå enn ved tusenårsskiftet.

Fra blodbad til kongemakt, om Gustav Eriksons flukt fra Stockholm til Dalarna

25. februar 2022

Fra blodbad til kongemakt, om Gustav Eriksons flukt fra Stockholm til Dalarna

Øystein Moholt, som er medlem i vår klubb, innviet oss i en historie om hvordan han som senere ble Gustav Vasa, greide å rømme fra blodbadet i Stockholm i 1520 til Dalarne.

Glimt inn i historia til Mære gjennom 1000 år v/ Bodil Østerås

17. februar 2022

Glimt inn i historia til Mære gjennom 1000 år v/ Bodil Østerås

Bodil Østerås er tilsatt som fagleder forvaltning ved Stiklestad Nasjonale Kultursenter.