30.1.2020: Eit kriminelt rotarymøte

Møtet i kveld var programfritt. Det vil seia at ein opnar for at medlemar kvitterar for utlodningsgevinstar med eit såkalla «3-minutt». Vanlegvis blir det plass til tre slike på ein time, så minutta kan bli litt lange.

Utan at det på nokon måte var avtala, kom alle tre til å handle om kriminalitet.

For snart 30 år sidan var Asbjørn Kvernland med på ein ekspedisjon på leit etter spor i nord etter den aldri rådlause skipskapteinen Otte Sverdrup. Han fortalde eit par episoder frå turen, mest om isen. Det var i den samanhengen han kom inn på namnsetjinga i området og først og fremsst Hall land på Grønland, som også inneheld ei kriminalhistorie.

Charles Francis Hall leia den amerikanske Polaris-ekspedisjonen i 1871. Amerikanarane skulle prøve å nå Nordpolen. Dei nådde så langt nord som til området som fekk namnet Hall land. Der sat dei fast i isen. 8. november døydde den nokså autoriære ekspedisjonsleiaren. Sjølv meinte han at han var forgifta, men ekspedisjonslegen skreiv dødsårsak hjerneslag. I 1968 var grava opne, og då viste det seg at han hadde fått i seg mykje arsenikk dei to siste vekene han levde. Hall fekk rett til slutt!

Tor Fossum er tidlegare politimann. Han tok opp tråden ved å tale om falske tilståingar, inspirert av TV-program om Arnfinn Nesset saka. 

På slutten av 1980-åra var han sjølv med på å etterforske ei sak på Steinkjer. Det brann ei campinghytte der det budde ein flykningefamilie frå Iran. Familiefaren var i harnisk over å vera plassert på Steinkjer, men dei var innlosjerte her enn så lenge. Ei natt vart hytta tent på. Dei berga så vidt. 

I grannehytta budde det ein mann med rusproblem. Han tilsto ganske snart - og mange gonger - at det var han som hadde gjort det fordi han ikkje likte slike folk.

Familien vart flytta til Infanterivegen saman med fleire andre familiar. Ei natt brann det også der. Denne saka var så alvoreleg at det kom spesialister frå Kripos for å etterforske saka. Dei fekk mistanke til den iranske familiefaren for båe brannane, men då var han forsvunnen med familien.

Løysinga kom då husfrua, då frå Tyrkia, kunne fortelja at slik var det. Men hadde det ikkje vorte ein brann til, ville det snart vorte eit justismord. Det er ikkje alltid ein kan stole på tilståingar, historia har mange eksempel på det!

Det vart stigning i programmet då Tor Lånkan tok tak i ein av dei større skurkane i norsk historie, nasjonalhelten kong Sverre. Kongen vart hylla av Henrik Wergeland og Bjørnstjerne Bjørnson, der til og med i nasjonalsangen!

Han var sikkert ikkje den fyrste som laug seg fram til makt, og han er definitivt ikkje den siste.

Tor viste mellom anna til den biografien professor emeritus Claus Krag har skrive om kongen: Sverre: «Norges største middelalderkonge». Han laug om opphav og identitet, han dikterte ein stor del av soga om seg sjølv og han forfalska pavebrev. Det gjekk menneskeliv tapt -.

I ettertid veit vi han innleidde i det ei stor tid for landet. Mykje av det som står att frå mellomalderen her i landet er bygt i den tida Sverreætta styrde landet. 

Kor stor vi kan rekne Sverre sjølv for å vera, kan vi reise tvil om, men glup var han. Det må ha gått i arv også etter han.
Med barnebarnet Håkon Håkonson nådde noregsveldet toppe og oldebarnet Magnus Lagabøter sette lovarbeid og samfunnorden i høgsetet. Med kongane i Sverre-ætta vart landet ein moderne europeisk stat. Kanskje vart lenge etter si tid kjeltringen Sverre bidrog positivt for landet.

Tekst: Kolbein Dahle

 
STEINKJER BY – VIKTIGE ENDRINGER GJENNOM DE SISTE 40 ÅR – OG HVA SKJER VIDERE ved Egil Stensheim

7. februar 2022

STEINKJER BY – VIKTIGE ENDRINGER GJENNOM DE SISTE 40 ÅR – OG HVA SKJER VIDERE ved Egil Stensheim

Egil har drevet med areal- og byplanlegging i Steinkjer kommune i 37 år. Han startet i 1977 med planlegging av nye boligområder utenfor sentrum for å sikre tomtearealer. Sørsileiret var da tilrettelagt for utbygging, det ble mye varehandel og småindustri.

Audun Jermstad er gått bort og det ble fremført noen ord til minne om ham

28. januar 2022

Audun Jermstad er gått bort og det ble fremført noen ord til minne om ham

I Rotary International er det mulig å bli tildelt en æresbevisning fra klubben eller distriktet for samfunnsgavnlig virke, og Audun Jermstad fikk denne prisen i 2013.

TRØNDER-AVISA: ET HISTORISK BLIKK, NÅSITUASJONEN OG TANKER OM FRAMTIDA v/ Kolbjørn Almlid

17. desember 2021

TRØNDER-AVISA: ET HISTORISK BLIKK, NÅSITUASJONEN OG TANKER OM FRAMTIDA v/ Kolbjørn Almlid

Vi skulle egentlig på Trønderavisa på kveldens møte i klubben, men pga nedstengning der ble møtet på vårt faste møtested på Egge museum.

DYNASTIET SCHULZ OG MARTENS – OG HISTORIEN OM OLAUG DETON Odd Birger Grønli

2. desember 2021

DYNASTIET SCHULZ OG MARTENS – OG HISTORIEN OM OLAUG DETON Odd Birger Grønli

Otto Schulz var egentlig ingeniører kom til Steinkjer og kjøpte Egge gård i 1897. Han var industrimagnat, jeger, friluftsmann og naturelsker. Han skjøt 112 elger og et dusin bjørn.

Foreldre og barn i Steinkjer ved tjenesteenhetsleder Marianne Vollen

9. november 2021

Foreldre og barn i Steinkjer ved tjenesteenhetsleder Marianne Vollen

Det er tydelig fokus på barn, unge og deres familier i kommunen. En utfordring er at barn, unge og eldre settes opp mot hverandre, også i budsjettettsammenheng. Vi må ta vare på begge endene i livet sier Vollen.

NIBIO i Steinkjer; Lars Bendik Austmo

1. oktober 2021

NIBIO i Steinkjer; Lars Bendik Austmo

Lars Bendik Austmo er stasjonsleder for NIBIO i Steinkjer og koordinator for NIBIO i Trøndelag. Norsk institutt for bioøkonomi (NIBIO) ble opprettet i 2015.

Kina; Fra “Asias syke mann” til sosialistisk supermakt og Plutokrati versus Meritokrati.

24. september 2021

Kina; Fra “Asias syke mann” til sosialistisk supermakt og Plutokrati versus Meritokrati.

Vårt eget medlem, Torgeir Havik, er å betrakte som Kinakjenner og over middels interessert i Kina’s historie, utvikling, nåtid og framtid.

Aker Verdal i 50 år. Et historisk overblikk ved Erling Bergh.

10. september 2021

Aker Verdal i 50 år. Et historisk overblikk ved Erling Bergh.

Erling Bergh bidro med en meget interessant orientering om Aker sitt nærvær i Verdal i 50 år.

Framtidsfullmakt med Tor Backer

14. juni 2021

Framtidsfullmakt med Tor Backer

Vår egen Tor Backer orienterte om framtidsfullmakt. Det er over 900.000 pensjonister i Norge, 80.000 er registrerte som demente. 200 til 300 av dem i Steinkjer. Dette vil fordoble seg fram mot 2030.

Lokalaviser, og spesielt Steinkjer-Avisa

19. mars 2021

Lokalaviser, og spesielt Steinkjer-Avisa

Tore Vikan; utdannet journalist med bakgrunn fra m.a. Trønder-Avisa, han er nå redaktør i Steinkjeravisa. Vikan delte fakta og oppfatninger om både egen avis og utviklingstrekkene for aviser i Norge mere generelt på møtet i Egge Rotary den 18. mars i 2021